Η πολυμορφική απειλή της βίας απαιτεί πολυεπίπεδο σχεδιασμό.
Της Κατερίνας Παπακώστα
Βουλευτή ΝΔ Π.Ε. Τρικάλων
Ο πολλαπλασιασμός των περιστατικών βίας- οπαδικής, σχολικής ενδοοικογενειακής ή έμφυλης- αποδεικνύει πως το φαινόμενο αυτό δεν αυτοπεριορίζεται εντός ορισμένων γεωγραφικών ή άλλων ορίων, ούτε τελικά αυτοπροσδιορίζεται μόνο από τα είδη των θυμάτων και των θυτών. Αποτελεί μία πολυμορφική απειλή, η οποία διακλαδώνεται μεταξύ ετερογενών περιβαλλόντων και αποκτά μέρα με τη μέρα ενισχυμένη δυναμική με καταστροφικές συνέπειες σε όλο το εύρος της κοινωνικής ζωής.
Κανένας δεν μπορεί με ασφάλεια να ορίσει την βία, ως αποτέλεσμα έλλειψης πλέγματος ασφαλείας ή παιδείας ή ως συνέπεια κοινωνικοοικονομικών παραγόντων και συνθηκών που επηρεάζουν την καθημερινότητα των θυτών και των θυμάτων. Το βέβαιο είναι πως οποιαδήποτε παράλειψη από πλευράς του αμυντικού μηχανισμού, που αναπτύσσεται σε επίπεδο πολιτείας, κοινωνίας ή και ατομικό, μεταφράζεται αυτόματα από τους εν δυνάμει θύτες ως αδυναμία, η οποία τους ισχυροποιεί και τους εξοπλίζει με ακόμη περισσότερη αποφασιστικότητα και ορμή.
Με αφορμή το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, που αφορά τα μέτρα πρόληψης της οπαδικής βίας, πραγματοποιείται εντός του κοινοβουλίου μία προσπάθεια, να οριστεί η έννοια και η δυναμική της οπαδική βίας προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων μέτρων. Ο πολυμορφικός της όμως χαρακτήρας αποτελεί τροχοπέδη στη σύγκληση των απόψεων.
Η διεθνής εμπειρία, παρ’όλα αυτά, έχει αποδείξει πως όλες οι στρατηγικές οι οποίες θωρακίζουν αμυντικά την πολιτεία παρέχοντας της τα εργαλεία, που της επιτρέπουν να αξιολογεί τα δεδομένα και να ενισχύει τους όρους διαφάνειας εντός του αθλητικού χώρου, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτό άλλωστε επιχειρείται και μέσα από αυτό το πρώτο βήμα σχεδιασμού του νέου αθλητικού νομοθετικού πλαισίου.
Εισάγοντας τον αθλητισμό στην ψηφιακή εποχή, αξιοποιώντας τα εργαλεία, που αυτή παρέχει και δημιουργώντας ένα ανθεκτικό στις απειλές περιβάλλον αθλητισμού, με δυνατότητα άμεσης παρέμβασης για την πάταξη και τιμωρία των παραβατικών συμπεριφορών, προλειαίνεται το έδαφος για την ενίσχυση όλων των εργαλείων πρόληψης σε επίπεδο παιδείας, ενημέρωσης και κοινωνικής ευαισθητοποίησης, τα οποία θα προωθηθούν το επόμενο διάστημα.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως η οπαδική βία αποτελεί μονάχα ένα από τα κεφάλια της…Λερναίας Ύδρας με την οποία καλούμαστε να αναμετρηθούμε.
Γι’ αυτό και κάθε πρωτοβουλία οφείλει να εντάσσεται μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανασχεδιασμού που αφορά το σύνολο της κοινωνικής δραστηριότητας. Η οριστική επίλυση, ή τουλάχιστον τα πρώτα σημαντικά βήματα, προς την εξάλειψη του φαινομένου θα γίνουν αντιληπτά, όταν η πρόληψη μετουσιωθεί σε κοινωνική συνείδηση και η ασφάλεια αποτελέσει συνώνυμο κάθε κυβερνητική στρατηγικής.
Τα πρώτα δείγματα γραφής της κυβέρνησης κατατέθηκαν ήδη από την προηγούμενη περίοδο μέσω πρωτοβουλιών που ενθάρρυναν την επικοινωνία, καταγραφή και ανάλυση των περιστατικών. Δόθηκε φωνή, εκεί που τα θύματα ανέκαθεν σιωπούσαν. Δεν μπορεί κανένας όμως να μιλά για επιτυχία, όταν ακόμα μετράμε απώλειες. Οι ταχείες διαδικασίες εντοπισμού των θυτών και η παραδειγματική τους τιμωρία, όμως, μπορούν να λειτουργήσουν τελικά ως αποτρεπτικοί παράγοντες για τους εν δυνάμει θύτες, οι οποίοι θα βλέπουν πως σταδιακά το πεδίο δράσης τους περιορίζεται δραστικά. Αυτό θα γίνει ακόμα περισσότερο αντιληπτό μέσω του νέου Ποινικού Κώδικα, που αναμένεται να εισαχθεί προς συζήτηση το προσεχές διάστημα.
Στον τομέα του αθλητισμού, η προσέγγιση όφειλε να αντιστρέψει τους όρους, μιας και το ζητούμενο δεν ήταν να δοθεί φωνή. Αλλά να εντοπιστεί η πηγή της φωνής, που υποκινούσε και προέτρεπε για συμμετοχή σε εγκλήματα μέσα σε χώρους που θα έπρεπε να προάγουν ήθος, σεβασμό, πολιτισμό. Συσπειρώνοντας τις δυνάμεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων, αξιοποιώντας την γνώση και τα μέσα καθενός εξ αυτών και εποπτεύοντας αυστηρά και αποτελεσματικά τη λειτουργία των προληπτικών μέτρων που τίθενται σε εφαρμογή, αυστηροποιώντας τις κυρώσεις και κινητροδοντώντας τη σύννομη συμπεριφορά και τη διάδραση, υλοποιείται μία πρωτοφανής, συντονισμένη προσπάθεια συνεργασίας και αναλογικής ανάληψης ευθυνών από όλους.
Πολυεπίπεδος, πολυπαραγοντικός, διαφανής, διαλειτουργικός και μεθοδικός σχεδιασμός.
Αυτή είναι η απάντηση απέναντι στην πολυμορφική απειλή που απαντά στο όνομα «βία». Αυτή είναι η μόνη ουσιαστική πρόταση που συμπληρώνει τις προηγούμενες και επερχόμενες πρωτοβουλίες μίας κυβέρνησης που πιστεύει στη δύναμη της συμπερίληψης και της παραγωγικής αλληλεπίδρασης μέσα στην κοινωνία και που τολμά μέχρι σήμερα να σηκώνει τείχη απέναντι στον σχολικό εκφοβισμό, στην έμφυλη, οικογενειακή, επαγγελματική, οπαδική και κάθε άλλου είδους βία.
